Ryszard Tyszkiewicz – Karkonoski Duch Gór

Duch Gór artystycznie i poetycko, Rübezahl w tyrolskim otoczeniu, Karkonoš w szyszkowej ramie.

Kilka słów o Ryszardzie Tyszkiewiczu

Ryszard Tyszkiewicz, artysta-plastyk, od 1959 roku rodowity jeleniogórzanin. Tworzy w pracowni niedaleko miejskiego Ratusza a mieszka w urokliwej dzielnicy Cieplice Śląskie Zdrój, gdzie ukończył Szkołę Rzemiosł Artystycznych. Mistrzem i Mentorem jego był ceniony w świecie Jerzy Duda-Gracz. Ryszard Tyszkiewicz to artysta-malarz znany nie tylko lokalnie, swoje obrazy udostępnił na 21 wystawach indywidualnych oraz 42 zbiorowych w kraju i za granicą. Ma wyrazisty styl i osobowość, jego nieograniczone wizje, szerokie spectrum umiejętności sprawiają, że dzieła wzruszają nie tylko ludzi o wyjątkowej wrażliwości na Sztukę. Obrazy Ryszarda Tyszkiewicza to tajemnicze egzystencje wyłaniające się jakby z niebytu tylko jemu dostępnego świata. Dzięki specjalnej technice obrazy same niejako transponują przez siebie naturę, zawierają jej odbicia i strukturę. Wyczuwa się w nich obecność istoty natury a nawet kreacji nastroju miejsca, słyszy jej głos, odkrywa jej tajemnice by móc zanurzyć się w przestrzeń marzeń, baśni, tajemnych misteriów. Szczególnie w ostatnich latach większość jego obrazów poświęcona jest Dyniopasowi Karkonoskiemu w przetworzonej jego autorskiej wyobraźni postaci Ducha Gór (https://pl-pl.facebook.com/RyszardTyszkiewiczArtysta).

Tryptyk: Karkonoski Duch Gór

Niesamowite przedstawienie świata baśni, fantazji, snów i wyobraźni wynika z najnowszego obrazu Ryszarda Tyszkiewicza pt. Tryptyk: Karkonoski Duch Gór.

Wyczuwa się w nim i siłę, i moc legendy o Duchu Gór, która cofa nasze wyobrażenia co najmniej do XV wieku, o której pisali i nadal piszą kronikarze, artyści, poeci, etnografowie…., na styku trzech kultur i narodów, Polski (Duch Gór-Liczyrzepa), Czech (Karkonoš- Pan Jan) i Niemiec (Rübezahl). Tryptyk w pięknej rzeźbionej drewnianej ramie, powstał na specjalne zamówienie właściciela Domu Tyrolskiego–Muzeum Ducha Gór w Mysłakowicach. Marek Łopatka tworzy wyjątkowe miejsce i wyjątkowe wydarzenie, …o to w samym sercu Kotliny Jeleniogórskiej, pośrodku miejscowości w historycznym domu zbudowanym tu niegdyś przez przybyłych Tyrolczyków przybliża nam i turystom postać, z którą związane jest jego życie, jego działalność, jego praca, jego pasja. Tak, tak, w grudniu 2022 roku przypadnie piękny jubileusz 30-lecia restauracji „U Ducha Gór” w Karpaczu, powstałej obok przepięknej Rezydencji Karpatka z 1923 roku. Wszystko co tworzy Marek Łopatka i co jest jego udziałem, ma wyjątkowe walory, jest w bardzo dobrym guście, przysparza splendoru temu pięknemu regionowi.
Artysta Ryszard Tyszkiewicz z właściwym sobie spontanicznym wdziękiem wniósł do tych obrazów energię oddającą żywiołowość i dynamizm nie tylko ulotnej postaci Ducha Gór, ale i górskiej natury. Wyjątkowa ekspozycja światła snującego się w mglistych krajobrazach z przenikliwymi jego refleksami na tle górskich pejzaży sprawia, że zanurzamy nasze myśli w delikatnych tonach.

Genius Loci Karkonoszy

Opiekun wędrowców. Nastrojowe wizje karkonoskich lasów nie mogą zapominać o władcy tego terenu, o gromowładnej potędze Ducha Gór, chroniącego zbłąkanych wędrowców w czasie burz i huraganów.

Opiekun przyrody. W słoneczne poranki przecudne krajobrazy Karkonoszy wraz z radosnym śpiewem i tańcem nimf u podnóża Śnieżki uwalnia dobro przystrojonego w kwiecisty wianek na głowie Ducha Gór-opiekuna przyrody, wydmuchującego barwne motyle.

Strażnik skarbów. Wreszcie pod osłoną nocy, gdy Duch Gór zapala światło księżyca, jego cisi sprzymierzeńcy karkonoskie skrzaty znoszą do jego kryjówki skarby ziemi, lasów, potoków, skalnych minerałów. Gdzieś w Śnieżnych Kotłach ma swoją kryjówkę Władca Karkonoszy?

Słowami poety i szumiących lasów

Duch Gór

wrośnięty legendą w karkonoski pejzaż,
dniem i nocą wsłuchany w buków tęskny chór,
mandragory korzeń dzierżąc w krzepkich rękach,
pośród łąk i pól wędruje Duch Gór.

jest wiatrem, co szczyt Śnieżki dosięga oddechem,
błyskawicą, co mrok nocy światłem przepołowi,
głosem burzy, co Kotlinę wypełni gromu echem,
i historią, która co dzień na nowo się rodzi…

czasem, kiedy księżyc rozświetli przestrzenie
i nocą rozgwieżdżoną na niebie zagości,
przystanie pod drzewem nieruchomym cieniem,
wracając wspomnieniem do wielkiej miłości.

jego broda babim latem płynie w morzu mgły,
mieniąc się poświatą jak słomiana strzecha,
a kiedy deszcz pada – to nie deszcz, lecz łzy,
które gubi samotnie Duch Gór – Liczyrzepa…

zmęczony, zasypia… jeszcze raz chce wyśnić
krąg panien tańczący na pamięci łące,
zaklęty na zawsze w skarbcu jego myśli,
co nocą księżycem, a za dnia jest słońcem.

Mariusz Szczepaniak, 2022

Autor wiersza urodził się w Łodzi, tam na Uniwersytecie Łódzkim ukończył studia o kierunku: handel zagraniczny. Doświadczenia zawodowe w Niemczech i USA oraz w kraju na stanowiskach menedżerskich zaowocowały otwarciem własnej działalności w branży consultingu i szkoleń. Pracuje i mieszka w Katowicach. Od lat młodzieńczych interesował się literaturą co zaowocowało pisaniem wierszy, początkowo do szuflady. Przełomem okazał się rok 2017, bo wreszcie uwolnił poetyckie myśli skupiając się na szeroko rozumianej tematyce egzystencji człowieka i jego relacji z naturą. Strofy pisze regularnie nie stroniąc od satyry szczególnie gdy obserwuje współczesną rzeczywistość. W 2018 roku wydał tomik wierszy „Trzeba tulić życie do siebie” zawierający zarówno wiersze z okresu młodzieńczego jak i późniejszego. Zjawiskowy stał się wydany w roku 2020 tomik wierszy „Dyniopas Karkonoski w obrazach i wierszach” ilustrowany obrazami jeleniogórskiego artysty malarza: Ryszarda Tyszkiewicza. Na swoim poetyckim koncie ma wiele nagród m.in.: w 2019 r. – laureat nagrody w konkursie poetyckim im. Bolesława Leśmiana w Zamościu oraz wyróżnienie nagrodą specjalną w konkursie poetyckim im Wilhelma Szewczyka „O złote cygaro Wilhelma” za wiersz o tematyce śląskiej, a także wyróżnienie w konkursie poetyckim „O Chmielakowy Antałek” w Krasnymstawie za zestaw wierszy ludycznych. W kolejnym 2020 roku otrzymał wyróżnienie główne w konkursie poetyckim „ O ludzką twarz człowieka” w Krośnicach. Prowadzi swojego autorskiego Facebooka: https://www.facebook.com/mariusz.szczepaniak.129, gdzie publikuje swoje wiersze.